Maria montessori (1870 - 1952)

Maria montessori (1870 - 1952)

Pierwsza kobieta - lekarz we Włoszech. Pedagog, prekursorka nowoczesnej pedagogiki „ przenikniętej duchem miłości, humanitaryzmu i tolerancji”. Według Marii Montessori, każde dziecko jest inne dlatego powinno rozwijać się według jego własnego indywidualnego planu rozwojowego. Maria Montessori krytycznie odnosiła się do tradycyjnego szkolnictwa, ławka szkolna według niej to symbol odebrania dziecku należnej mu wolności.

Maria Montessori była wyróżniona tytułami Doktora Honoris Causa za wybitne osiągnięcia  w dziedzinie pedagogiki oraz za przesłania humanistyczne. Wielokrotnie nominowana do Nagrody Nobla. Zaliczana
do pedagogów reprezentujących nurt „ nowego wychowania”.

Maria Montessori opracowała całościową, spójną koncepcję pedagogiczną. Montessori jest ruchem międzynarodowym. Funkcjonuje na wszystkich 6 kontynentach. Obejmuje swoimi oddziaływaniami
Dzieci od 3 mies. do 18 r.ż.

Dlaczego Montessori?

Dzieci Montessori wyrastają na kompetentnych uczniów, którzy wiedzą jak się uczyć i kochają przyswajać wiedzę. Gruntowne podstawy, które edukacja Montessori pozwala im uzyskać na wczesnym etapie życia buduje pewność siebie przyszłego dorosłego.

Badania naukowe potwierdzają, że dzieci Montessori są znakomicie przystosowane do późniejszych etapów szkolnych. Wspaniale funkcjonują i rozwijają się społecznie i emocjonalnie. W licznych rankingach przodują w takich kompetencjach jak: zdolność adaptacji do nowych sytuacji, kończeniu pracy na czas, uważnym słuchaniu, pasji do zdobywania wiedzy, praktycznym wykorzystaniu nabytych umiejętności, czerpani radości z nauki.

 

Jaka jest różnica między montessori
a edukacją konwencjonalną?

Współczesna oświata to najczęściej model przekazywania gotowej wiedzy przez nauczyciela co skutkuje narzucaniem znaczeń i interpretacji. Warunki edukacyjne nie sprzyjają rozwojowi dziecka, a uczeń jest podporządkowany zachowaniom nauczyciela, bezkrytycznie i pamięciowo opanowuje wiedzę.

Pomija się indywidualność dziecka, pomija się różne typy inteligencji choć współczesne badania udowodniły już jak uczy się mózg a strategia, ktora jest odpowiednia dla jednego ucznia jest bezużyteczna dla drugiego. Współczesna szkoła nie wspiera aktywnego ucznia, a robi z niego
biernego odbiorcę.

 

Prof. D. Klus - Stańska „Po co nauczyciele pytają uczniów?”

„Szkoła jest miejscem, które – wbrew jawnym i deklarowanym celom – nie rozwija wszechstronnie dziecka. Przeciwnie, ogranicza jego horyzont myślenia, sprowadzając go do powtarzania akceptowanych przez nauczyciela schematów. Narzucając dzieciom „właściwy i poprawny” sposób myślenia, zgodny z wcześniej opracowanymi scenariuszami lekcji, nauczyciele blokują naturalną skłonność dzieci do poznawania świata.”

Prof. D. Klus - Stańska „Po co nauczyciele pytają uczniów?”

 

Dziecko

W pedagogice montessori jest postrzegane jako indywidualność, dziecko jest zdolne do dokonywania własnych właściwych wyborów, dochodzi do własnych rozwiązań,  nie jest karane, ma zapewniony indywidualny tok nauczania. Dzieci nie są karane za błędy więc nie boją się ich popełniać. Zachęca je
to do nauki i eksperymentowania. To właśnie w tym tkwi recepta na kreatywność jaką z Montessori wyniosło wielu sławnych absolwentów.

W edukacji konwencjonalnej dziecko ma przede wszystkim słuchać dorosłych, wypełniać ich polecenia. Nauczyciel narzuca dziecku dyscyplinę i tempo pracy. Za błędy kara się złymi stopniami lub „ czarnymi chmurkami”. Błędy są  poprawiane publicznie co skutecznie demotywuje dzieci.

 

Dyscyplina

W Montessori dyscyplina jest wyborem dziecka. Posłuszeństwo pochodzące ze świadomego wyboru
(samodyscyplina), a nie z łamania woli dziecka jest tym do czego zdolne są tylko najbardziej rozwinięte jednostki.

Dyscyplina w placówce konwencjonalnej jest narzucona odgórnie, nauczyciel stale stoi na jej straży.

 

Pomoce dydaktyczne

Wszystkie materiały dydaktyczne Montessori są dostosowane do poziomu rozwojowego dziecka.
Materiał jest ciekawy dlatego dziecko samo chętnie po niego sięga. Materiał jest tak zaprojektowany, że posiada „kontrolę błędu”, czyli dziecko samo zauważa że popełniło błąd bez potrzeby ingerencji z zewnątrz. Materiały Montessori mają możliwość stopniowania trudności.

W tradycyjnej placówce dzieci pracują prawie wyłącznie w oparciu o podręczniki i zeszyty.
Zeszyty ćwiczeń bazują na prostych operacjach myślowych typu: dorysuj, pokoloruj, oblicz, co jest męczące, powtarzalne i mało rozwijające.

 

Kary i nagrody

Kary i nagrody według pedagogiki Montessori są elementem zniewolenia dziecka, dlatego w Montessori nie ich nie stosuje. Dziecko nie uczy się dla rodzica, nauczyciela ale dla własnej satysfakcji.

Kary i nagrody w konwencjonalnej edukacji odgrywają kluczową rolę. Pozwala on na utrzymanie dyscypliny w klasie.

 

Klasa

Sale Montessori są funkcjonalne, wyposażone w niskie meble, pomoce dydaktyczne atrakcyjne,
dostępne i ustawione w zasięgu ręki dziecka. Otoczenie jest uporządkowane, estetyczne i proste.
Sale są wyposażone w wygodne pufy, siedziska, dywany, stoliki i krzesła, maty. Dziecko ma dowolność poruszania się po sali i pracy w pozycji, która jest dla niego wygodna.

Tradycyjna sala składa się z ławek szkolnych, zazwyczaj ułożonych w rzędach. Centralne miejsce zajmuje nauczyciel, biurko i tablica.

 

Społeczność

Grupy dzieci w tym samym wieku budują atmosferę rywalizacji i porównywania się. Dzieci pracują nad tym samym zagadnieniem w tempie narzucanym przez nauczyciela. Dzieci rywalizują o oceny, nagrody i aprobatę nauczyciela.  Praca z dzieckiem, które nie nadąża lub wyprzedza program nosi nazwę „praca z dzieckiem trudnym”.

Klasa, w której uczy się grupa mieszana wiekowo, jest naturalnym rozwiązaniem. Dzieci na różnych poziomach rozwoju poznawczego uczą się od siebie na wzajem co wzbogaca je społecznie, pozwala im zrozumieć potrzeby zarówno młodszych jak i starszych, uczy akceptacji, tolerancji, wspólnego rozwiązywania problemów.

 

Nauczyciel

Prowadzi lekcje indywidualnie lub w małych grupach. Nauczyciel ma za zadanie taki dobór materiału, aby dostosować go do indywidualnych potrzeb dziecka ( ani za łatwy ani za trudny). Nauczyciel nigdy nie porównuje dzieci, nie podkreśla różnic miedzy dziećmi dzięki temu buduje motywację wewnętrzną dziecka oraz jego poczucie wartości. Dziecko nigdy nie czuje się gorsze co jest podstawą do osiągania sukcesów  w dorosłym życiu.


W edukacji konwencjonalnej nauczyciel referuje temat, lekcja powinna być dopasowana do wszystkich uczniów. Nauczyciel przekazuje wiedzę. Poziom jest uśredniony, zdolniejsze dzieci się nudzą, dzieci mniej zdolne często nie są w stanie nadążyć. Nauczyciel nieustannie porównuje dzieci, wystawia im oceny, dzięki czemu w klasie szybko dochodzi do podziału, kto uczy się dobrze a kto źle. W rezultacie niektóre dzieci wywyższają się inne nie doceniają własnych osiągnięć.